Dokunuşla Keşfet Blogu Yazılar

Kaba Güruh Ne Demek? Tarihsel İzlerden Güncel Tartışmalara Bir Kavramın Yolculuğu Kısa Tanım: Sözcüğün Arka Planı “Kaba güruh” ifadesi, olumsuz çağrışımlı bir biçimde “aşağılanan kalabalık, değersiz görülen topluluk” anlamına gelir. Osmanlıca metinlerde geçen gürûh biçimi ise Farsça “گروه (gorūh)” kökünden gelir ve temel olarak “cemaat, takım, topluluk” karşılıklarını taşır; modern Türkçede bu nötr anlam, “kaba” gibi niteleyicilerle birleşince küçültücü bir tona bürünür. Bu tarihsel iz, Osmanlıca sözlüklerde “cemâat, bölük, takım” açıklamalarıyla doğrulanır. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Kavramın Tarihçesi: Kalabalığın Kısa Düşünce Tarihi “Kaba güruh” ifadesi, Batı düşüncesindeki “kalabalık” (crowd/mob) tartışmalarının Türkçedeki yankılarına da açılır. 19. yüzyıl sonu sosyal psikolojisinin etkili metinlerinden Gustave Le…

Konulara farklı pencerelerden bakmayı seviyorum; özellikle de ebeveynlik gibi herkesin deneyimiyle şekillenen başlıklarda… “Çocuklar kaç yaşına kadar sık hasta olur?” sorusu da tam böyle bir konu. Gelin, sayılara meraklıların objektif-analitik yaklaşımıyla, insan hikâyelerine yakın duranların duygusal-toplumsal bakışını yan yana koyalım; hem verileri hem de günlük hayatın ritmini konuşalım. Çocuklar Kaç Yaşına Kadar Sık Hasta Olur? (Soruyu Doğru Kurmak) Önce çerçeveyi çizelim: “Sık hastalanma” denildiğinde, çoğu aile için tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları (soğuk algınlığı, grip benzeri tablolar), okul/kreş devamsızlıkları ve evde bakım yükü akla gelir. Çocukların bağışıklık sistemi yaşla olgunlaştıkça bu döngü seyrekleşir; ancak erken çocukluk ve okulun ilk yılları…

Hıyar Hangi Ülkenin? Kültürler Arasında Bir Sebze, Kimlik ve Ritüel Yolculuğu Antropolojinin büyülü dünyasında her kültür, kendi benzersiz hikayelerini anlatır. Bu hikayeler bazen çok derin, bazen ise basit gibi görünen bir öğede gizlidir. Bir antropolog için, kültürlerin dokusu yalnızca büyük törenlerde, anıtsal yapılar veya tarihsel olaylarda değil, gündelik yaşamın en sıradan parçalarında da bulunur. Bugün, en basit ve belki de en sıradan sebzelerden biri olan hıyarı inceleyeceğiz. Bu basit sebze, aslında birçok kültürde derin anlamlar taşır. Hıyar, yalnızca sofralarda değil, kültürlerin arasındaki bağlarda da önemli bir rol oynar. Peki, hıyar hangi ülkenin? Gelin, bu soruya antropolojik bir bakış açısıyla yaklaşalım…

Yalın Durum Hal Nedir? Bilimsel Ama Sade Bir Yolculuk Merhaba sevgili okur! 🌱 Bugün sizlerle merak uyandırıcı bir kavramı keşfe çıkıyoruz: yalın durum hal. İlk bakışta kulağa biraz teknik gelse de aslında hepimizin günlük yaşamında deneyimlediği, ama adını belki de hiç koymadığımız bir olgu. Gelin, bilimsel verilerle desteklenen bu kavramı, anlaşılır ve samimi bir dille birlikte inceleyelim. Yalın Durum Halin Tanımı Yalın durum hal, bir sistemin veya organizmanın en basit, en temel, en “sade” formunu ifade eder. Bunu bir bilgisayarın fabrika ayarlarına dönmesi ya da bir insanın zihinsel karmaşadan sıyrılarak saf farkındalık hâline ulaşması gibi düşünebilirsiniz. Bilimsel literatürde bu kavram;…

Ormanların İşletme Şekilleri Nelerdir? Doğanın Kalbinde İnsanlıkla El Ele Bir Yönetim Sanatı Bir gün ormanda yürürken sadece kuş seslerini değil, ağaçların birbirine fısıldadığı hikâyeleri de duyabildiğinizi hayal edin… Her bir ağacın dikilme amacı, büyüme süreci ve kesilme zamanı bile bir planın parçasıdır. İşte tam da bu noktada “orman işletme şekilleri” devreye girer. Bu terim, kulağa teknik bir kavram gibi gelse de aslında doğayı koruma, ekonomiyi destekleme ve insan yaşamını iyileştirme hedeflerinin bir araya geldiği büyük bir yol haritasıdır. Bugün bu yolculuğa birlikte çıkalım ve ormanların nasıl yönetildiğini gerçek veriler, hikâyeler ve örneklerle keşfedelim. — Orman İşletmeciliği: Doğayla Kurulan Stratejik Ortaklık…

Güvenmek Duygu mu? Sosyolojik Bir Analiz Bir araştırmacı olarak toplumun dokusuna baktığımda, beni en çok etkileyen olgulardan biri güven oluyor. İnsanlar arası ilişkilerin, kurumların ve hatta kimliklerin görünmez bağlarını düşündüğümde, her şeyin merkezinde güvenin durduğunu fark ediyorum. Fakat şu soru da aklıma düşüyor: Güvenmek gerçekten bir duygu mu, yoksa toplumsal bir öğrenme biçimi mi? Bu yazıda, güvenin bireysel hislerden öte, toplumsal yapılar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler içinde nasıl biçimlendiğini sosyolojik bir perspektifle ele alacağız. Güvenin Toplumsal Kökeni Güven, yüzeyde bir duygu gibi görünür: birine inanmak, bir kuruma bağlanmak, bir fikre içtenlikle katılmak… Ancak sosyolojik açıdan güven, yalnızca kalpte hissedilen…

Kılkuyruk Ne Demek, Ne Anlama Gelir? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine Bir Yolculuk Bazı kelimeler vardır ki, ilk duyduğumuzda yüzümüzde hafif bir gülümseme belirir. “Kılkuyruk” da onlardan biri. Bu kelime hem doğanın gizemli dünyasında hem de günlük dilde farklı anlamlara sahip. Ama işin asıl eğlenceli tarafı, bu kelimeye nasıl baktığımızla ilgilidir. Bir bilim insanı onu verilerle analiz ederken, bir doğa tutkunu onun zarafetini konuşur. Erkek bakışıyla kadın bakışını yan yana koyduğumuzda ise ortaya bambaşka bir tablo çıkar. Bugün seni o tabloyu birlikte incelemeye davet ediyorum. Hem kelimenin gerçek anlamını keşfedelim hem de farklı düşünce biçimlerinin bu kelimeye nasıl anlamlar yüklediğini görelim.…

Gümüşlü Nereye Bağlı? Antropolojik Bir Yolculuk Kültürlerin çeşitliliğini, insanın topluluk içinde var oluşunu ve aidiyetin sembollerini merak eden bir antropolog olarak, Anadolu’nun sessiz ama derin hikâyelerini anlatan köylerinden birine doğru bir yolculuğa çıkıyoruz: Gümüşlü. Her coğrafya, üzerinde yaşayan insanın kimliğini şekillendirir; her köy, kendine özgü ritüelleriyle, toplumsal yapısıyla ve semboller dünyasıyla insanın varoluşuna tanıklık eder. Peki, Gümüşlü nereye bağlı ve bu küçük yerleşim yerinin kültürel dokusu bize ne anlatır? Gümüşlü’nün Coğrafi ve Kültürel Konumu Gümüşlü, Türkiye’nin iç kesimlerinde, Anadolu’nun kültürel mozaiğini temsil eden tipik bir köydür. Gümüşlü ismini aldığı “gümüş” kelimesi, yalnızca yer altı zenginliğini değil, aynı zamanda sembolik anlamda…

Gümrüklü Depo: Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektifinden Bir İnceleme “Bütün varlıklar, ait oldukları yere geri dönmeye mecburdur.” Bu söz, her şeyin bir anlam arayışı içinde olduğunu ve kendi yerine, özüne doğru yol aldığını anlatır. Peki ya dünya üzerindeki ticaretin ve düzenin anlamı nedir? Gümrüklü depo, belki de yalnızca ekonomik bir uygulama olmanın ötesinde, felsefi bir anlam taşır. Tıpkı hayatın anlamını sorgulayan bir filozof gibi, bu kavramın derinliklerine inmek, yalnızca bir ticaret aracını değil, toplumların içsel yapısını da anlamamıza yardımcı olabilir. Gümrüklü depo, dış ticaretin ve lojistiğin kesişim noktalarından biri olarak, ticaretin bürokratik bir aşamasını simgeler. Ancak derinlemesine düşündüğümüzde, bu kavramın,…

Google Hesabım Aktif mi? Dijital Vatandaşlığın İktidarı Üzerine Siyasal Bir Okuma Bir siyaset bilimci olarak, bazen en basit teknolojik soruların ardında en karmaşık toplumsal anlamların gizlendiğini fark ederim. “Google hesabım aktif mi?” sorusu ilk bakışta teknik bir merak gibi görünür. Ancak bu soru, modern çağın yeni bir yurttaşlık biçimini, yani dijital vatandaşlık düzenini sorgulamanın kapısını aralar. Artık birey, sadece devlete değil; görünmez bir algoritmaya, dijital kurumlara ve veri rejimlerine de bağlı bir “vatandaş” haline gelmiştir. Bu yazıda “Google hesabım aktif mi?” sorusunu bir metafor olarak ele alacağız. Çünkü bu, aslında “Ben sistemin içinde hâlâ var mıyım?”, “Beni kim yönetiyor?” ve…